โครงการวิจัย

จากการดำเนินโครงการบริการวิชาการเพื่อชุมชน คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย ชื่อโครงการ การพัฒนาผลิตภัณฑ์ใยกล้วยด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรม ผู้เข้าร่วมโครงการ มีจำนวน 25 คน ส่วนใหญ่เป็นผู้หญิงคิดเป็นร้อยละ 72 และมีจะอายุตั้งแต่ 46 ปีขึ้นไป ทั้งนี้มีการศึกษาในระดับประถมศึกษา และมีอาชีพรับจ้างร้อยละ 32 รองลงมาเป็นอาชีพเกษตรกร ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้เวลาว่างหลังจากการทำงานมาผลิตผลิตภัณฑ์หักกรรมเพื่อสร้างรายได้อีกหนึ่งช่องทางให้กับตนเอง และครอบครัว

ทั้งนี้จากการประเมินความพึงพอใจในการเข้าร่วมโครงการ 3 ด้าน อันได้แก่ 1) ด้านกระบวนการและขั้นตอนการให้บริการ 2) ด้านสิ่งอำนวยความสะดวก และ3) ด้านคุณภาพการให้บริการ พบว่า ผู้เข้าร่วมโครงการมีระดับความพึงพอใจมากทั้ง 3 ด้านด้วยค่าเฉลี่ยสูงกว่า 4.95 และสามารถนำความรู้และประสบการณ์ไปสร้างอาชีพเสริมหรืออาชีพใหม่ เพิ่มพูนความรู้และประสบการณ์ และช่วยเพิ่มผลผลิต  เพิ่มรายได้ ลดรายจ่าย นอกจากนี้จากการประเมินความรู้ก่อน และหลังการอบรม ชี้ให้เห็นว่าโครงการฯ สามารถเพิ่มพูนความรู้ให้กับผู้เข้าร่วมโครงการอย่างมีนัยสำคัญ

การประเมิน SROI เป็นวิธีการประเมินที่ช่วยโครงการเพื่อหาผลลัพธ์ทางสังคม โครงการการย้อมสีเส้นใยกล้วยด้วยสีธรรมชาติด้วยเทคนิคซ้อนสี อันเป็นโครงการบริการวิชาการเพื่อชุมชนของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลตอบแทนทางสังคมในรูปมูลค่าผลตอบแทนต่อการลงทุน โดยทำการประเมินผลผ่านกลุ่มผู้เข้าอบรมในโครงการที่ถูกเลือกแบบเจาะจง (Purposive Selection) เฉพาะผู้ที่ทำการผลิตผลิตภัณฑ์ใยกล้วยอยู่แล้ว และต้องการนำความรู้ เทคโนโลยี และนวัตกรรมที่ได้จากการอบรม ไปสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์ของตนเอง จำนวน 268 คน โดยกำหนดแผนที่ผลกระทบอันประกอบด้วย ปัจจัยนำเข้า คือ ทรัพยากรที่ลงทุนในโครงการฝึกอบรม ผ่านกิจกรรมการดำเนินงานในโครงการฝึกอบรม ผลที่เกิดขึ้นจากโครงการฝึกอบรม และผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับผู้ได้รับประโยชน์จากโครงการฝึกอบรมเป็นผลผลิต  และผลลัพธ์ ตามลำดับ นอกจากนี้พิจารณาผลกระทบต่อผู้ได้รับประโยชน์จากโครงการฝึกอบรมที่ส่งผลกระทบต่อสังคม เศรษฐกิจ และประเทศ ทำการเก็บข้อมูลภายใต้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Method) โดยใช้แบบสอบถามและการสัมภาษณ์เพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า ที่ค่าแปลงทางการเงินของความรู้ที่เกิดขึ้นจากการอบรม (K) คิดเป็นเงิน 10,800 บาท การนำความรู้ไปเผยแพร่ (P) 4,875 บาท และการประยุกต์ใช้ความรู้ (A) คิดเป็นเงิน 20,000 บาท โดยเมื่อทำการประเมินผลตอบแทนทางสังคม (SROI) ภายใต้งบประมาณในการอบรม พบว่า โครงการนี้ในการสร้างตอบแทนทางสังคมคิดเป็นมูลค่าผลตอบแทน 1.78 บาท ต่อการลงทุน 1 บาท หรือคิดเป็น 35,600 บาทเมื่อเทียบกับงบประมาณโครงการ

• -