โครงการวิจัย

การใช้ประโยชน์จากกากมะพร้าวหมักเพื่อเป็นวัตถุดิบทดแทนปลาป่นในอาหารปลากินพืช

Utilization of fermented copra mealfor substitution fishmeal protein in herbivorous fishdiet

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2563
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย โครงการประยุกต์
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2562
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2563
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2562
ประเภททุนวิจัย งบประมาณรายได้
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ บทคัดย่อ การวิจัยนี้เป็นการศึกษาการใช้กากมะพร้าวหมักทดแทนโปรตีนปลาป่นในอาหารปลากินพืชโดยแบ่งการทดลองออกเป็น 3 การทดลอง คือการทดลองที่ 1 ศึกษาหาสภาวะที่เหมาะสมในการหมักกากมะพร้าว โดยทาการทดลองแบบ 3 x 5 แฟคทอเรียลที่ศึกษา 2 ปัจจัยคือ ปัจจัยที่ 1 สูตรน้าหมักที่แตกต่างกัน 3 สูตร และระดับน้าหมักที่ใช้ 5 ระดับคือ 0, 100, 200, 300 และ 400 มิลลิลิตร และศึกษาผลของการใช้กากมะพร้าวหมักทดแทนโปรตีนปลาป่นในอาหารต่อการเจริญเติบโต ประสิทธิภาพการใช้อาหาร คุณภาพซากและต้นทุนด้านอาหารในการผลิตปลานิลและปลาสลิด โดยวางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบรูณ์ (CRD) ทดลองด้วยอาหาร 6 สูตรที่ผสมกากมะพร้าวหมัก (FCM) ทดแทนโปรตีนปลาป่นที่ระดับ 0, 20, 40, 60, 80 และ 100% ทาการทดลองเลี้ยงในตู้กระจกมีความจุน้า 80 ลิตร ทรีทเมนต์ละ 3 ซ้า ให้กินอาหารปลากินจนอิ่มเป็นระยะเวลา 8 สัปดาห์ จากการศึกษาพบว่าการใช้น้าหมักสูตรที่ 2 ที่ระดับ 400 มิลลิลิตร หมักกากมะพร้าวในสภาพไร้อากาศนาน 10 วันทาให้ระดับโปรตีนสูงสุด คือ 43.34 % เมื่อนากากมะพร้าวหมักไปใช้เป็นวัตถุดิบทดแทนโปรตีนปลาป่นในสูตรอาหารปลานิลที่ระดับ 0, 20, 40, 60, 80, 100 % พบว่าปลาที่ได้รับอาหารทดลองสูตรผสม FCM ทดแทนโปรตีนปลาป่นที่ระดับ 20 และ 80% ให้ผลการเจริญเติบโตประกอบด้วยอัตราการเจริญเติบโตต่อวัน (ADG) และอัตราการเจริญเติบโตจาเพาะ (SGR) รวมทั้งค่าประสิทธิภาพการใช้อาหารที่ไม่แตกต่างทางสถิติ (p>0.05) กับปลาที่ได้รับอาหารทดลองสูตรควบคุม ส่วนปลากลุ่มที่ได้รับ FCM ทดแทนปลาป่นในระดับสูงสุด คือ 100 % มีอัตราการเจริญเติบโตต่อวัน (ADG) และอัตราการเจริญเติบโตจาเพาะ (SGR) และค่าประสิทธิภาพการใช้อาหารมีค่าต่าที่สุด แต่ในการศึกษาในปลาสลิดพบว่าปลาที่ได้รับอาหารทดลองสูตรผสม FCM ทดแทนโปรตีนปลาป่นที่ระดับ 80 และ 100 % มีน้าหนักปลาที่เพิ่มขึ้นและอัตราการเจริญเติบโตต่อวันสูงที่สุด มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสาคัญทางสถิติ (p<0.05) กับปลาที่ได้รับอาหารทดลองสูตรควบคุม รวมทั้งค่าประสิทธิภาพการใช้อาหารที่ดีกว่าปลาที่ได้รับอาหารสูตรควบคุม แสดงให้เห็นว่าปลาสลิดซึ่งเป็นปลากินพืช สามารถนาสารอาหารจากกากมะพร้าวหมักไปใช้แทนที่โปรตีนปลาป่นได้สูงสุดถึง 100 % ด้านคุณภาพซากทั้งในปลานิลและปลาสลิดพบว่าไม่มีความแตกต่างกันกับปลาที่ได้รับอาหารสูตรควบคุมและอาหารทางการค้า ส่วนด้านต้นทุนด้านการผลิตปลาพบว่าปลานิลที่ได้รับอาหารผสมกากมะพร้าวหมักทดแทนโปรตีนปลาป่นที่ระดับ 80% มีค่าต้นทุนด้านอาหารคิดเป็น 25.51±0.62 บาท/กิโลกรัม ซึ่งต่ากว่าปลาที่ได้รับอาหารทางการค้าที่มีต้นทุนการผลิตสูงสุดคือราคา 34.26±1.22 บาท/กิโลกรัม ซึ่งสามารถลดต้นทุนลงได้ 8.75 บาท/ กิโลกรัม ส่วนในการผลิตปลาสลิดพบว่ามีค่าไม่แตกต่างกันทางสถิติกับปลาที่ได้รับอาหารทางการค้า แต่มีค่าต้นทุนการผลิตที่ต่ากว่าปลาที่ได้รับอาหารสูตรควบคุม ดังนั้นกากมะพร้าวหมักสามารถทดแทนโปรตีนปลาป่นในอาหารปลานิลได้สูงถึงระดับ 80% และระดับ 100 % ในอาหารปลาสลิด โดยไม่ส่งผลเสียต่อการเจริญเติบและคุณภาพซาก และลดต้นทุนด้านอาหารในการผลิตปลาได้ คาสาคัญ: กากมะพร้าวหมัก, โปรตีนทดแทนปลาป่น, อาหารปลานิล, อาหารปลาสลิด, คุณภาพซาก iii Abstract This research was to investigate the effect of fermented copra meal (FCM) as a fish meal protein substitution in herbivorous fish diet. The experiment was divided into 3 experiments. First experiment was investigated the optimum conditions for fermenting high protein copra meal with 3x5 factorial in CRD experiment. Three fermentation media formula (1, 2 and 3) and 5 levels of media concentrations (0, 100, 200, 300 and 400 mL) were studied. FCM was further collected to substitute fishmeal protein in nile tilapia (Oreochromis niloticus) and snake skin gourami (Trichogaster pectoralis) diet. Growth performance, feed efficiency, production cost and carcass quality were examined. The experiments were conducted in completely randomized design with triplicate observations. Six diets with different level of FCM substitution fishmeal protein i.e., 0, 20, 40, 60, 80 and 100 percent were tested. In addition, the commercial diet was added as a reference diet (7 treatments × 3 replicates). Fish were fed satiation for 8 weeks of duration. The results found that the highest protein level of fermented copra meal (43.34%) was observed in using 400 mL of fermentation media formula 2 under the anaerobic environment for 10 days. The substitution fishmeal protein level by FCM influenced on growth, feed efficiency and production cost in both nile tilapia and snake skin gourami. In nile tilapia, growth performance (ADG and SGR) and feed efficiency of fish fed FCM substitution fishmeal protein at 20 and 80% were not significantly different to control diet fed group (p>0.05). On the contrary, the reduction in growth performance and feed efficiency was observed in those fed 100 % FCM substitution fishmeal protein. However, in gourami, those fish fed FCM substitution fish meal protein at levels of 80 and 100% had the highest weight gain, ADG and feed efficiency. There was a statistically significant difference (p<0.05) with the fish fed the control diet group. The carcass quality, edible flesh, bone ratio, hepatosomatic index (HSI) and intraperitoneal fat ratio (IPF), was not different between treatment compared to control diet fed group and commercial diet fed group. Nile tilapia fed 80% FCM substitution fishmeal protein showed the lower fish production cost than those fed commercial diet containing the highest production cost (34.26±1.22 baht/kg) by 8.75 baht/ kilogram fish. In snake skin gourami, fish production cost was not statistically different from the commercial diet fed group but the production cost was lower than those control diet fed group. The results indicated that FCM could reduce iv the feed production cost by substitution fishmeal protein up to 80% in Nile tilapia diet and up to 100% in snake skin gourami diet with no negative effect on growth and carcass quality. Keywords: Fermented copra meal, Alternative protein, Nile tilapia (Oreochromis niloticus) diet, Snake skin gourami (Trichogaster pectoralis) diet, Carcass quality
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

หัวหน้าโครงการ
ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1มณี ศรีชะนันท์คณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชหัวหน้าโครงการ80
2ผศ. ธรรมนูญ ง่านวิสุทธิพันธ์คณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย20

บทความประชุมวิชาการ

ที่ บทความประชุมวิชาการ ชื่อการประชุม สถานที่จัดการประชุม ปีที่จัดการประชุม (พ.ศ.)
1ผลของการแทนที่โปรตีนปลาป่นด้วยกากมะพร้าวหมักต่อการเจริญเติบโตและประสิทธิภาพการใช้อาหาร และคุณภาพซากในปลานิล (Oreochromis niloticus)การประชุมวิชาการเกษตร ครั้งที่ 25มหาวิทยาลัยขอนแก่น2567