โครงการวิจัย

การเปลี่ยนแปลงคุณภาพและความปลอดภัยของหอยตลับ (Meretrix meretrix) ตลอดห่วงโซ่การผลิตของจังหวัดตรัง

Quality Change and Food safety and Quality of Hard Clam (Meretrix meretrix) Supply Chain of Trang Province

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2561
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย โครงการประยุกต์
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2560
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2561
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2560
ประเภททุนวิจัย งบประมาณแผ่นดิน
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ คุณภาพและความปลอดภัยของหอยตลับตลอดห่วงโซ่การผลิตของจังหวัดตรัง สุแพรวพันธ์ โลหะลักษณาเดช1 ชุตินุช สุจริต1 และ มาลินี ฉินนานนท์2 บทคัดย่อ งานวิจัยนี้ทำการศึกษาคุณภาพและความปลอดภัยของหอยตลับตลอดห่วงโซ่การผลิตของจังหวัดตรัง การปนเปื้อนของหอยตลับทางชีววิทยา คุณภาพด้านความสด คุณภาพด้านเคมี โดยกำหนดพื้นที่ในการเก็บตัวอย่างหอยตลับจาก 3 พื้นที่ ได้แก่ แหล่งทำการประมง แหล่งพักหอย และแหล่งจำหน่ายปลีก โดยเก็บตัวอย่างทุกเดือน เป็นเวลา 9 เดือน ตั้งแต่เดือนมกราคม ถึงกันยายน 2560 วิเคราะห์คุณภาพด้านความสดโดยการวิเคราะห์ปริมาณสารประกอบไนโตรเจนที่ระเหยได้ทั้งหมดและค่าความเป็นกรดด่าง พบว่าปริมาณสารกับไนโตรเจนที่ระเหยได้ทั้งหมดในแหล่งทำการประมงและแหล่งพักหอยอยู่ในระดับที่ยอมรับได้ โดยมีค่าไม่สูงกว่า 25 มิลลิกรัมต่อ 100 กรัมตัวอย่าง ส่วนตัวอย่างจากแหล่งจำหน่ายมีปริมาณสารประกอบไนโตรเจนที่ระเหยได้ในปริมาณสูงกว่าแหล่งอื่น ๆ และมีค่าสูงเกินระดับที่ยอมรับได้ ในช่วงเดือนเมษายนและกันยายน 2560 ส่วนค่าความเป็นกรดด่างมีค่าอยู่ระหว่าง 5.46±0.03-6.97±0.22 ไม่พบการปนเปื้อนของสารชีวพิษ (PSP, ASP, DSP) ตัวอย่างหอยตลับจากทุกแหล่ง ปริมาณปรอทและแคดเมียมอยู่ในระดับที่ไม่สูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดโดยกระทรวงสาธารณสุข ส่วนปริมาณสารตะกั่วพบว่ามีปริมาณสูงกว่าเกณฑ์กำหนดร้อยละ 1.23 ของตัวอย่าง ไม่พบพาราไซต์ที่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภค ปริมาณจุลินทรีย์ทั้งหมดมีค่าเฉลี่ยสูงสุดในบริเวณแหล่งจำหน่ายโดยมีค่าสูงสุดในเดือนกุมภาพันธ์ 2560 มีค่าเท่ากับ 1.3x107 โคโลนีต่อกรัม และต่ำสุดในเดือนสิงหาคม โดยร้อยละ 15.50ของตัวอย่างทั้งหมดจากแหล่งจำหน่ายมีค่าสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดโดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ที่กำหนดไว้ที่ระดับ 5x106 โคโลนีต่อกรัม ส่วนปริมาณ E. coli พบว่า ร้อยละ 24.12, 26.54 และ 30.45 ของปริมาณตัวอย่างทั้งหมดจากแหล่งทำการประมง แหล่งพักหอย และแหล่งจำหน่ายมีค่าสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดโดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ โดยมีค่าสูงกว่า 10 MPN/กรัม การปนเปื้อนจุลินทรีย์ที่ก่อให้เกิดโรค พบว่าตัวอย่างจากแหล่งทำการประมง แหล่งพักหอยและแหล่งจำหน่าย มีการปนเปื้อน V. parahaemolyticus ในปริมาณร้อยละ 54.25, 42.12 และ 39.28 ตามลำดับ ส่วนจุลินทรีย์ที่ก่อใหเกิดโรคอื่น ๆ ได้แก่ Salmonella, Clostridium perfringens, Listeria monocytogenese และ Campylobacter sp. ตรวจไม่พบในตัวอย่างหอยตลับจากทุกแหล่ง นอกจากนี้ Staphylococcus aureus ตรวจพบในปริมาณน้อย (น้อยกว่า 3 MPN/กรัม ในแหล่งทำการประมง และมีปริมาณสูงขึ้นตามห่วงโซ่การผลิตเนื่องจากการขาดการจัดการด้านสุขลักษณะ คำสำคัญ หอยตลับ ความปลอดภัยทางอาหาร อันตรายทางชีวภาพ อันตรายทางเคมี
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

หัวหน้าโครงการ
ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1รศ. สุแพรวพันธ์ โลหะลักษณาเดชคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังหัวหน้าโครงการ70
2รศ.ดร. ชุตินุช สุจริตคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังผู้ร่วมวิจัย15
3ผศ. มาลินี ฉินนานนท์คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังผู้ร่วมวิจัย15

บทความวารสาร

ที่ ชื่อบทความ วารสาร/หนังสือ ที่ตีพิมพ์ ระดับบทความ ฐานข้อมูลที่ตีพิมพ์ วันที่ตีพิมพ์
1ผลของสภาวะการบรรจุต่อการเปลี่ยนแปลงคุณภาพของเนื้อหอยตลับลวก (Meretrix czsta, Chemnitz,1782)วารสารแก่นเกษตรระดับชาติTCI1 มกราคม 2562